Rewolucja rosyjska
Sheila FitzpatrickDla Rosjan i pozostałych obywateli radzieckich rozpad Związku
Radzieckiego wiązał się z fundamentalną rewizją poglądów dotyczących
rewolucji1 – wcześniej obwołano ją wydarzeniem założycielskim
„pierwszego państwa socjalistycznego”; inni widzieli w niej moment,
w którym Rosja wypadła z kursu na siedemdziesiąt pięć lat. Zachodni
historycy nie musieli wprawdzie dokonywać aż tak wielkiego zwrotu, ale
i tak koniec zimnej wojny i Związku Radzieckiego zmusił ich do subtelnej
zmiany perspektywy. Debata trwa i budzi emocje, ale jedno jest jasne –
wciąż jest zbyt wcześnie na wydanie jednoznacznej oceny dotyczącej
znaczenia rewolucji rosyjskiej, i dopóki będziemy ją uważać za
przełomowy moment we współczesnej historii Europy i świata, ten stan się
utrzyma. W tej książce chcę opowiedzieć historię rewolucji i opisać pewne
sprawy z punktu widzenia jej uczestników. Znaczenie rewolucji rosyjskiej,
tak samo jak i francuskiej, będzie jednak dyskutowane bez końca.
--